piątek, 29 sierpnia 2025

Akcja lekcja - pierwsza (ponownie) lekcja polskiego w klasie 8

Kolejny rok z klasą. Znów musisz opowiedzieć uczniom o zasadach pracy, choć oni je doskonale znają. Ty się ,,produkujesz" przez 45 minut, młodzież próbuje nie zasnąć. Obie strony odgrywają swoje role. Kończą się zajęcia i ??? Co zyskałeś/aś tą lekcją? Co wynieśli z niej Twoi uczniowie? Jaki był wymierzalny cel zajęć?

Jeśli zadałeś/aś sobie choć raz podobne pytanie, to może rozwiązaniem na tę bolączkę będzie poniższy pomysł na lekcję.

Temat: Instrukcja obsługi języka polskiego, czyli jak działa dobra lekcja.

Cel: formułuję zasady obowiązujące na lekcji języka polskiego

KSU: wiem, czym jest instrukcja i do czego służy; potrafię napisać instrukcję z zastosowaniem punktów, trybu rozkazującego i jasnych wskazówek; umiem żartobliwie, ale celnie, bez obrażania przedstawić zasady pracy na lekcji języka polskiego; moja instrukcja jest czytelna, zrozumiała i zabawna 

Środki dydaktyczne: przykładowa instrukcja do wyświetlenia, tablica multimedialna, karta pracy

Przebieg zajęć.

1. Jeśli to pierwsze spotkanie z klasą po wakacjach, to warto poświęcić kilka chwil, a nawet całą godzinę, na rozmowę z młodzieżą o tym, jak upłynął im czas, co robili, czy tęsknili (są tacy, sama do nich należałam), czy spotkały ich jakieś przygody, poznali nowych ludzi. Nikt mnie nie przekona, że to marnowanie czasu. To ważny punkt budowania relacji między młodym człowiekiem a nauczycielem. Wszak, że posłużę się nieco wyświechtanym, ale ciągle aktualnym sloganem - Edukacja to RELACJA.

2. Łatwo wtedy nawiązać do własnych wakacyjnych doznań. Ja np. mówię, że wędrując po górach , w jednym ze schronisk w toalecie znalazłam taką oto instrukcję. Zazwyczaj jest trochę śmiechu i szoku.

(Jeśli uważasz, że moja jest szokująca i nie wypada takowej pokazywać, możesz znaleźć w Internecie jakąkolwiek, np. mycia rąk.)
Po opadnięciu emocji prowadzę rozmowę kierowaną:
- Co przedstawia instrukcja?
- Co oznaczają kolejne rysunki?
- Czy można ją uznać za skuteczną? Dlaczego?
- Co jest śmieszne, a co celne?
- Jakie można wysnuć wnioski? 

3. Informuję, że na dzisiejszych zajęciach powinnam im przedstawić zasady pracy na lekcjach, ale ponieważ oni je doskonale znają, pracujemy wszak x lat ze sobą, to oni napiszą instrukcję. Podaję temat, cel i KSU.

4. Uczniowie otrzymują polecenie napisania instrukcji obsługi języka polskiego, czyli zbioru zasad obowiązujących na zajęciach. Mogą pracować w parach. Przedtem jednak warto na tablicy zapisać wskazówki do pracy:
- nadaj instrukcji tytuł,
- używaj trybu rozkazującego,
- pisz w punktach,
- zadbaj o czytelność, jasne wskazówki, poprawność ortograficzną, językową i interpunkcyjną,
- użyj humoru, ale nie obrażaj,
- możesz dodać zabawne rysunki.
Potem uczniowie przystępują do pracy. Powinno im to zająć 20 minut.
(Słabszym klasom możesz dać do uzupełnienia kartę pracy)
Kartę pracy znajdziesz TUTAJ.
5. Chętne osoby/pary prezentują swoje instrukcje. Młodzież rozmawia o tym, co było najtrafniejsze, co najzabawniejsze, a co najbardziej przydatne.

6. Na koniec daję trzy pytania ewaluacyjne (mogą być w formie ankiety online, np. na answergarden):
- Co zapamiętałeś/aś z dzisiejszej lekcji?
- Czy łatwo było pisać instrukcję? Dlaczego?
- Która zasada Twoim zdaniem jest najważniejsza na lekcji polskiego?

PS. Dawno temu pisałam o tym, jak przedstawiałam zasady pracy na zajęciach - poprzez m.in. Instrukcję obsługi Twojej nauczycielki ;) Jeśli jesteś zainteresowany/a, zajrzyj TUTAJ.

poniedziałek, 25 sierpnia 2025

Akcja inspiracja - polonistyczny escape book

    W poprzednim wpisie pisałam, że podzielę się pomysłem na podanie listy lektur, jeśli coś nowego wykreuję. Już wtedy coś chodził mi po głowie...

    Kiedy matematyczka z mojej szkoły po raz pierwszy pokazała mi małą książeczkę pt. Matematyczny escape book, coś we mnie zaiskrzyło. Niewielka, mieści się na jednej kartce A4, a w środku – zestaw angażujących zadań, zagadek i łamigłówek prowadzących ucznia krok po kroku do odkrycia finałowego hasła. Wiedziałam, że to tylko kwestia czasu, zanim spróbuję stworzyć własną wersję – oczywiście z polonistycznym twistem!
    Długo się do tego zbierałam. Nie miałam pomysłu, jak to ugryźć, jak połączyć formę escape booka z treściami językowymi czy literackimi. Aż w końcu... trafiłam na inspirujące materiały dziewczyn z @Przestrzeni pozytywnej edukacji. Podejrzałam, jak one to robią – i ...

    Oto jest: mój pierwszy escape book pt. Ukryta lista lektur – stworzony z myślą o uczniach klasy 8. Temat? Idealny na wrzesień– uczniowie mają znaleźć zagubioną przez bibliotekarkę listę lektur. Na każdej stronie escape booka czeka ich nowe zadanie (w sumie 6) – gramatyczna zagadka, rebusy, krzyżówka, labirynt, gry na LearningApps ukryte pod QR kodem,  i zbierają litery. Wszystko prowadzi do kłódki – ostatniej strony, gdzie trzeba wpisać poprawny kod (uczniowie muszą go złamać - domyślić się, w jakiej kolejności wpisać litery, które otrzymali za rozwiązane poprawnie zadania), by ją odblokować i dowiedzieć się o miejscu, w którym bibliotekarka zostawiła listę lektur na ten rok. Po tym odkryciu uczniowie idą do wyznaczonego przez hasło miejsca i znajdują zgubę!
    Co w tym wszystkim najlepsze?
    Taka lekcja nie wymaga wielkiego nakładu pracy, jeśli mamy już gotowe materiały. Wymaga jednak ogromnego wysiłku przed, jeśli chcesz sam/a stworzyć taką książeczkę. Ale warto się w to zaangażować, bo uczniowie naprawdę wciągają się w zabawę, uczą się przez działanie, a co najważniejsze – więcej zapamiętują i zmieniają swoje podejście do nauki na bardziej pozytywne. A przecież uczymy się przez całe życie – dobrze byłoby to lubić, prawda?
    Jeśli jeszcze nie próbowałaś/próbowałeś tej formy – polecam z całego serca. 
    Jeśli chcesz spróbować z moją wersją, możesz ją zdobyć -  EB UKRYTA LISTA LEKTUR.

    I mogę obiecać, że nie jest to mój ostatni escape book, już mam w głowie dwa pomysły. Tylko czasu potrzeba, by się do końca wykluły :)
    A poniżej wrzucam prostą instrukcję składania takiej książeczki z jednej kartki papieru.


środa, 6 sierpnia 2025

Akcja inspiracja - zaskakująco (?) podana lista lektur

Czas leci, powstają nowe narzędzia i sposób podania lektur także. To co robiłam kiedyś (6-7 lat temu!), wydaje się przestarzałe (możesz poczytać, może nawet się zainspirować, popatrz TU oraz TU.)

Każda klasa - odpowiednio do wieku- dostaje inaczej podaną listę lektur.

* W czwartej klasie bawimy się rebusami (zainspirowała mnie Agnieszka Ptasiewicz- Zagraj w polski). W tym celu przygotowałam prezentację w Genially. Zapoznajemy się też z wesołymi zachętkami- plakatami lekturowymi od Moniki Gawerek - Drukasy.

Świetną pomocą przy tworzeniu rebusów okazał się generator RebusClub

* W klasie piątej szyfrujemy. Kiedyś dawałam wydrukowane kartki i korzystałam z jednego szyfru. Teraz używam prezentacji w nieocenionym Genially oraz 3 różnych szyfrów. Poza tym przy każdej lekturze znalazła się zachętka typu: ,,Przeczytaj tę książkę, a dowiesz się...".

Do szyfrowania lektur użyłam 2 generatorów: OBRAZKOWEGO i SZYFRÓW HARCERSKICH

*W klasie szóstej oglądamy okładki. Tu też korzystam z niezawodnego Genially, tworząc prezentację. Uczniowie oglądając okładki i znając tytuł, pracują rutyną MK: Widzę/Myślę/Zastanawiam się, zgadując jednocześnie, o czym utwór będzie traktował. Następnie oglądają fragment filmu, a jeśli takowego nie ma, to czytają blurb. Na koniec proszę o wskazanie jednej okładki, która zachęca ich do czytania, i użycie 2 argumentów uzasadniających zdanie.


   

* Zainspirowana pracą Agnieszki Kosek (Polonistką być) przygotowałam siódmakom listę z kodami QR, pod którymi ukryte są przeróżne zadania- znane im już szyfry i rebusy, ale także zachwalający swój utwór Mickiewicz, anagram czy zadania na LearningApps.

Do stworzenia anagramów polecam generator SCRABBLE123

*W ósmej klasie podawałam do tej pory listę lektur, przedstawiając fragment utworu. Zadaniem młodzieży było zapoznanie się z fragmentem, a następnie zapisanie swoich przemyśleń, o czym nadana lektura będzie traktować.

Ten pomysł wydaje mi się jednak nudny i chodzi mi po głowie stworzenie escape roomu. Jeśli go stworzę, podzielę się.

W tym roku rozdam także takie metryczki do lektur. Uczniowie po przeczytaniu utworu
będą mogli ocenić, na ile gwiazdek podobała się książka oraz wyrazić własną opinię (uwagi). Możesz pobrać STĄD.