Choć wielu nauczycielom to wciąż wydaje się niedopuszczalne, lekcje powinny przypominać coraz bardziej zajęcia wychowania fizycznego, bo... mózg uczy się w ruchu!
W klasach, gdzie słychać dużo śmiechu i gwar edukacyjny, nie dyscyplinarny, rodzą się przyszli naukowcy, liderzy i profesjonaliści. Zadaniem nauczyciela w klasie nie jest poskromić i ułożyć swoich uczniów, a obudzić w nich pęd do wiedzy – ale jak wprawić kogoś w ruch, tym bardziej w pęd, siedząc w ławce?
ruch + emocje + wiedza = przepis na udaną lekcję
Podaję 9 sposobów na rozruszanie klasy.
☝ BIEGANE DYKTANDO
Uczniowie zostają podzieleni na dwuosobowe grupy. W każdej wybieramy tzw. biegacza, który ma za zadanie podbiec do kartki z dyktandem, przeczytać zdanie lub zdania, następnie podbiec do kolegi/ koleżanki "pisarza" i podyktować jak największą ilość zapamiętanych wyrazów czy zdań. Pisarz zapisuje to, co usłyszał. Uczniowie mogą zamieniać się rolami. Biegacz może biegać tyle razy, ile potrzebuje. Nie wolno krzyczeć, fotografować tekstu.
☝ STACJE
Należy odpowiednio przygotować salę lekcyjną i we właściwy sposób ustawić stoliki. Jedna ławka to jedna stacja (najkorzystniej zrobić 5-6). Każde stanowisko musi być oznaczone kolejnym numerem. Przy każdym stanowisku zostaw polecenie, instrukcję wykonania zadania. Podziel klasę na grupy - mniej niż stacji - i każdej daj kartę pracy do zapisywania na niej odpowiedzi. Uczniowie "odwiedzają" stacje w dowolnej kolejności.
Stacje powinny zawierać zadania o różnym stopniu trudności oraz aktywizować różne zmysły i uwzględniać rozmaite formy aktywności. Zmiana stacji następuje po wykonaniu poprzedniego zadania.
Nauczyciel czuwa nad sprawnym przebiegiem lekcji i kontroluje czas oraz sprawdza poprawność wykonanych zadań.
☝KOLEJNOŚĆ
Ile razy pisaliście z klasą plan zdarzeń i słyszeliście jęk :"Znowu?" To może warto spróbować ruchomego planu zdarzeń... Każdy uczeń otrzymuje kartkę z wydarzeniem. Zadaniem młodzieży jest ustawić się w takiej kolejności, w jakiej wystąpiły wydarzenia w tekście. Można też wykorzystać do ułożenia wyrazów w kolejności alfabetycznej. Ten rodzaj ruchu świetnie się nada na historii przy chronologii.
☝ZNAJDŹ PARĘ
Należy przygotować pasującą do siebie parę kartek, np. wyraz + zasada albo postać + lektura lub frazeologizm i wyjaśnienie. Rozdajemy losowo kartki uczniom. Zadaniem młodzieży jest znaleźć swoją parę.
☝UKRYTE-ZAKRYTE
Chowamy kartki w różnych częściach sali, a zadaniem młodzieży jest je odnaleźć. Należy poinformować młodzież, ile kartek ukryliśmy. Co możemy ukryć w kartkach? Mogą być zadania, które później rozwiążą. Mogą być może wyrazy, z których trzeba ułożyć hasło - temat lekcji. Mogą być wyrazy z trudnościami ortograficznymi - po znalezieniu należy podać zasady lub z tymi wyrazami ułożyć zdania/tekst.
☝GRA W KLASY
Potrzebne będą: kreda - do narysowania chopka, i pudełko po paście na buty napełnione piaskiem (ewentualnie kamyk). Należy narysować takiego chopka, który będzie miał wymaganą przez nas liczbę "okienek" - zależności co będziemy utrwalać. Na przykład do utrwalenia przypadków potrzebujesz 7 pól - każde pole to inny przypadek. Dziecko skacząc na jednej nodze, przesuwa krążek (pudełko po paście) na kolejne pole i podaje pytania kolejnych przypadków (ich nazwy mogą być zapisane na chopku) lub/i odmienia wyraz. Można nie przesuwać krążka tylko kazać skakać na jednej, obu nogach i odmieniać. podobnie można zrobić z częściami mowy - każde pole to inna część mowy, skacząc uczniowie podają pytania danej części mowy. Jeśli się pomyli, zaczyna od nowa (może też czekać na kolejną szansę, stając na końcu kolejki, by spróbować raz jeszcze).
☝RZUT PIŁKĄ
Należy mieć ze sobą miękką piłkę, nie musi być duża. Może być też kłębek wełny czy mała poduszka.
Nauczyciel rozpoczyna zabawę, podczas której uczniowie przekazują sobie piłkę, wyznaczając kolejnego pytanego. Uczniowie mogą w ten sposób podawać wyrazy ze wskazana zasadą ortograficzną lub np. rzeczowniki na określona literę.
☝ PRZESIADKA
Na początku należy przygotować tyle zadań, ile mamy uczniów (ewentualnie par, jeśli mamy w klasie więcej niż 25 osób - warunek konieczny). Warto postarać się, by każde z ćwiczeń wymagało takiej samej ilości czasu do wykonania i by nie przekraczało dwóch minut. Wtedy jest szansa, że wykonają wszystkie zadania. Ważne jest też ułożenie ławek i krzeseł. Należy je ustawić w taki sposób, by na sygnał przesiadki (gwizdek lub hasło) zmienili miejsce bez przeszkód.
☝PODSKOKI, PRZYSIADY, RUCH RĘKĄ
Najprostszy ze sposobów na utrwalenie zasad ortograficznych czy części mowy. Uczniowie wstają z krzeseł. Zasuwają je, by stworzyć sobie przestrzeń. Nauczyciel musi mieć przygotowany zestaw wyrazów. Ustala zasady, np. jeśli dany wyraz zapisujemy wielką literą, to skaczesz, a jak małą kucasz; jeśli wyraz jest czasownikiem - robisz przysiad, jeśli rzeczownikiem - machasz ręką.
