Akcja lekcja - Świąteczny pokój zagadek

 

Tak ozdobione drzwi witały uczestników świątecznego pokoju zagadek.

Cel: odszukuję pierwszą gwiazdkę i ratuję święta

KSU: odszyfrowuję wyrazy i podaję wskazaną ich formę gramatyczną; redaguję zaproszenie; znajduję w tekście kolędy określone środki poetyckie; określam typ zdania złożonego; współpracuję w grupie

Środki dydaktyczne: dwie skrzyneczki - jedna na kod, druga na kluczyk; lusterko; koperty; zdrapki; kolorowy i zwykły papier ksero, na którym wydrukowane są zadania; komputer z dostępem do Internetu 

UWAGA- Ograniczona przestrzeń (sala lekcyjna) oraz czas (potem lekcje w tej sali miały inne klasy) sprawiły, że proponowany ER nie zawiera skomplikowanych zagadek, jest przeznaczony dla uczniów przeciętnych (klasa7-8, choć zmieniając zadania można dopasować do każdej grupy wiekowej)  na 40 minut. Warto mieć przygotowane w zanadrzu jeszcze jedno zadanie, gdyby grupy wykonywały zadania w szybkim tempie oraz zadbać o świąteczne gadżety w klasie, by wprowadzić odpowiednią atmosferę.

Przed lekcją poukrywałam w sali koperty z zadaniami, np. przykleiłam pod stolikami, krzesłami, umieściłam pod doniczką, na oknie, między książkami, itp.

1. Podział uczniów na grupy - ja użyłam wydrukowanych postaci elfów i losowo uczniom rozdałam.

(wszystkie poniższe wizerunki elfów wzięte ze strony pl.freepik.com)

 

Zapytałam czy widzieli informację na drzwiach - kto i czego dokonał. Następnie poinformowałam, że jedyną nadzieją na uratowanie świąt są elfy z tej klasy.

2. Wiadomość od Mikołaja - puściłam uczniom wiadomość nagraną dzięki www.narakeet.com (dodatkowo na tablicy multimedialnej możecie wrzucić zdjęcie Mikołaja)

3.Uczniowie poszukują zadań ukrytych w sali. Koperty każdej grupy zostały oznaczone elfami, które pomogły mi w podzieleniu ich na grupy.

4. Po znalezieniu zadań uczniowie rozwiązują zadania. Sprawdza Szef Elfów, czyli nauczyciel. Po wykonaniu zadania uczniowie otrzymują prezent z kodem do kłódki ukryty pod zdrapką (zdrapki kupiłam w Tigerze, ale można nabyć na Allegro).

Zadanie 1 BOMBKA  (wydrukowałam na kolorowym papierze, wycięłam kształt, ukryłam w kopercie)

Zadanie 2 - ŚWIATECZNE ZDANIA (zdania wzięte od Karoliny Strógarek https://niecodziennoscszkolna.blogspot.com/ )

Zadanie 3 - ZAKODOWANY PRZEPIS NA PIERNICZKI (inspiracja Karolina Strógarek)

Zadania dodatkowe zostały przeze mnie przygotowane, by podać grupom, jeśli zbyt szybko rozwiązują zadania, np. zanim dostaną ostatnią cyfrę kodu ukrytą w prezencie.

Zadanie dodatkowe - POETYCKA CHOINKA (tu uczniowie korzystają z telefonów własnych z dostępem do Internetu, choinki wydrukowałam na zielonym papierze i wycięłam kształt)

Zadanie dodatkowe - TANGRAM z frazeologizmami

W trakcie wykonywania zadań puszczałam świąteczne piosenki.

5. Gdy pierwsza grupa rozwiąże zadania, ma wszystkie cyfry kodu. Może otworzyć skrzynię. W tym czasie pozostałe elfy dalej pracują, bo może się okazać, że mają jeszcze szansę.

W skrzynce okazuje się, że nie ma gwiazdki, a lusterko, kluczyki i dziwnie napisana wiadomość.

Treść wiadomości została napisana wspak za pomocą generatora https://www.flipyourtext.com/

W zadaniu chodzi o to, że grupa musi namówić pozostałe elfy na wspólne odśpiewanie kolędy ,,Dzisiaj w Betlejem".  (Moja młodzież poprosiła o włączenie karaoke na YT )

Po odśpiewaniu pojawiła się kolejna skrzynka - do niej pasował kluczyk. W jej środku znajdowała się gwiazdka i świąteczna premia dla wszystkich - cukierki :)

Akcja lekcja - latamy na miotłach, czyli lekcja z lekturą ,,Kajko i Kokosz. Szkoła latania"

LEKCJA  (obejmuje dwie jednostki lekcyjne)

Temat: Jesteśmy uczniami w Szkole Latania.

Cel: opisuję miotłę i redaguję instrukcję obsługi latającej miotły

KSU: korzystam ze schematu opisu przedmiotu; stosuję słownictwo charakterystyczne dla opisu rzeczy; wskazuję elementy ważne w instrukcji; rozwiązuję krzyżówkę dotyczącą wątku głównego komiksu

Środki dydaktyczne: miotły (tyle, ile grup), tablica multimedialna, skserowana krzyżówka dla każdego ucznia, ,,fruwające" pytania - tyle, ile grup

         Uwaga! Aby urozmaicić lekcję i wprowadzić w jej klimat, warto przebrać się za czarownicę.

1. Witamy młodzież w Szkole Latania. Przedstawiamy się jako jej dyrektorka (ja przybieram godność Hermenegildy Kociubińskiej) i informujemy o celach lekcji. Zapisujemy temat.

2. Włączamy PREZENTACJĘ , omawiamy i zapisujemy schemat opisu rzeczy do zeszytu (tylko fioletowe plansze):

Schemat opisu przedmiotu

1. Przedstawienie rzeczy (Co to jest?, Do czego służy?, Od kogo otrzymałeś?)

2. Cechy charakterystyczne:

- wielkość,

- kształt,

- kolor, 

- materiał, 

- części, z których się składa.

3. Moja opinia o przedmiocie.

3. Rozdajemy kwiatek- schemat, w którego płatkach opisujemy grupową miotłę. Kwiatek wycinamy i wklejamy tak, by składał się do środka. W środkowym pustym polu malujemy opisywaną miotłę.

Grupy odczytują swoją pracę. Uczulamy na niepowtarzanie konstrukcji składniowych.

KWIAT-SCHEMAT

4. Wracamy do PREZENTACJI , omawiamy żółte plansze dotyczące tworzenia instrukcji obsługi. Zapisujemy w zeszytach informacje ukrywające się w ,,oczku" pod wskazówkami. Uczniowie w grupie tworzą instrukcję, następnie prezentują swoje prace.

5. Wg instrukcji uczniów nauczyciel wsiada na miotłę i ,,lata" po klasie. Następnie informujemy, że czas na praktykę uczniów Szkoły Latania. 

Rozdajemy KRZYŻÓWKĘ. Poza salą wywieszamy FRUWAJĄCE PYTANIA Zadaniem uczniów jest ,,polecieć" po hasło do krzyżówki. ,,Leci"  jedna osoba z grupy, po znalezieniu odpowiedzi, ,,leci" kolejna. Gdy pierwsza z grup rozwiąże całą krzyżówkę, przerywamy zabawę i sprawdzamy poprawność wykonania zadania.

Akcja inspiracja - jak nietradycyjnie pracować z dobble i dominem ortograficznym

Stworzyłeś/aś dobble/domino dla kilku grup, narobiłeś/aś się i ...zagrają raz na lekcji i koniec??? NIE!

Podsuwam parę pomysłów, jak wykorzystać gry w nietradycyjny sposób. Uwaga - kartki leżą odwrócone na stoliku. Uczniowie losują po kolei jedną (W przypadku dobble sami wybierają wyraz, nie może się on jednak powtarzać) :

- układają z wyrazem zdanie (w starszych klasach możemy kazać nazwać w nim dodatkowo części mowy i zdania),

- odmieniają przez przypadki,

- uzasadniają pisownię,

- pokazują/rysują wyraz, czyli gra w kalambury,

- podają inny rymujący się do tego wyraz,

- dzielą na głoski i litery,

- pracują ze słownikiem języka polskiego/wyrazów obcych i wyjaśnia znaczenie (polecam zwłaszcza w moim dominie z H).

Akcja inspiracja - sposób na ortografię cz.4

 Oto kolejna porcja pomysłów na zajęcia z ortografią. O wcześniejszych mogliście poczytać TU, TU i TU ;)

ORTOGRAFICZNE KIESZONKI

Rozdajemy uczniom kieszonki. Wycinają je i wklejają do zeszytu. Następnie tną w paski papier, na którym zapisują wyrazy pasujące do wskazanej zasady. Słowa może dyktować nauczyciel albo uczniowie mogą sami wyszukiwać w słowniku/podręczniku/ wskazanym tekście. Można też rozwiesić słowa po sali czy wyświetlać na tablicy multimedialnej. 

Można też przygotować zestaw słów i wydrukować każdemu uczniowi, który wytnie je i położy do odpowiedniej kieszonki. Uważam, że lepiej jest, gdy uczeń samodzielnie zapisze, bo utrwala pisownię poprzez wprowadzenie pamięci ruchowej.

Gotowe kieszonki możesz nabyć  TUTAJ.

ORTOGRAFICZNA GIMNASTYKA

O tym, że ruch wspomaga nauczanie pisałam wcześniej. Wpis znajdziesz TU, tam też o bieganym dyktandzie. 

Warto jednak wprowadzić - może nawet na stałe jako ćwiczenia śródlekcyjne - ortograficzną gimnastykę. Nie potrzebujemy do tego dodatkowych rekwizytów, tylko trochę miejsca między ławkami.

Utrwalanie wielkiej i małej litery: nauczyciel podaj wyraz, a uczniowie, jeśli zapisujemy go wielką literą, podskakują, a jak małą kucają.

Utrwalanie ż/rz, ó/u, h/ch: 

1 wariant: podnoszenie ręki lewej lub prawej (ustalamy, która co oznacza); przysiad lub skłon; podnoszenie obu rąk do góry i ,,wkręcanie żarówek" lub pajacyk; łapiemy się za głowę lub kostki

2 wariant: zawieszamy z jednej strony klasy, np. ż, a z drugiej rz. Dzieci pośrodku. Na wypowiedziane przez nauczyciela słowo biegną do odpowiedniej litery.

Utrwalanie łącznej i rozłącznej pisowni: rozłącznie ręce w bok, kiedy razem ręce splatamy.

DOMINO ORTOGRAFICZNE

Gra w grupach od 3 do 5 osób. Każdy z uczestników otrzymuje po 5 kartoników z wyrazami. Pozostałe kartoniki leżą odwrócone na stoliku– „w banku”. Poprzez wyliczankę lub rzut kostką decydujemy, kto rozpoczyna grę czyli kto jako pierwszy wykłada na stół jedną ze swoich kart. Następnie kolejny uczestnik dokłada do niej kolejną kartę, ale taką, która pasuje. Karty pasują do siebie na zasadzie: ostatnia litera jednego wyrazu jest taka sama jak pierwsza litera kolejnego. Jeśli uczestnik nie ma pasującej – z jednej lub drugiej strony- karty, wówczas dobiera dla siebie nową kartę spośród leżących na stoliku ”w banku”. Jeśli i ta karta nie pasuje, to traci kolejkę i ruch należy do kolejnego uczestnika. Gra toczy się do momentu, gdy już nikt nie może dołożyć żadnego wyrazu. Wygrywa ten, kto ma w ręku najmniej kart lub komu udało się pozbyć wszystkich kart. 
Do nabycia:

- domino ortograficzne z Ó

- domino ortograficzne z U

- domino ortograficzne z Ż

- domino ortograficzne z RZ

- domino ortograficzne z H

- domino ortograficzne z CH

Akcja inspiracja - zamiast kartkówki cz. 3

To już trzecia część alternatywnych sposobów na kartkówkę. O pierwszej możecie poczytać TU, a o drugiej TUTAJ.

Przedstawiam Wam kolejne 5 :)

KAPUSTA

Wariant 1 

Tniemy kartkę A4 na pół. Na każdej zapisujemy pytanie dotyczące sprawdzanego zagadnienia, np. z lektury. Następnie ugniatamy kartki, tworząc liście kapusty - świetnie wyglądają kartki zielone, wtedy naprawdę mamy wrażenie, że przed nami jest warzywo. Z uczniami siadamy w kręgu. Podajemy pierwszemu ,,kapustę". Uczeń odrywa ,,liść" i czyta pytanie. Stara się na nie odpowiedzieć. Jeśli odpowiedzi nie zna, prosimy, by odpowiedział ktoś z klasy. Po odpowiedzi kapusta jest przekazywana dalej, kolejna osoba odrywa ,,liść" itd.,itp. aż dojdziemy do ostatniego pytania. Potem prosimy młodzież, by wykonała notatkę na podstawie tego, co usłyszała podczas gry w kapustę. Jeśli chcesz, możesz nagrodzić ocena/ nagrodą (np. w postaci zwolnienia z pracy domowej) osoby najbardziej aktywne. 

Wariant 2 

Rozdajemy uczniom pocięte kartki i prosimy, by zapisali na nich pytania do omawianego zagadnienia. Następnie tworzymy z nich ,,kapustę". Później postępujemy jak w wariancie 1 - siadamy, odwijamy, czytamy pytanie, odpowiadamy. Jakie jest niebezpieczeństwo? Pytania mogą się powtórzyć, mogą być za łatwe albo za trudne. Jeśli wybierzemy ten wariant, trzeba taka możliwość dopuścić. Warto uprzedzić uczniów, by nie rozpoczynali pytań od ,,CZY".

BINGO

Rozdajemy uczniom kartkę z imionami bohaterów. Zadaniem uczniów będzie dopisywanie informacji o postaci, której dotyczą, a które wyczytuje nauczyciel. Jeśli uczeń dopisze po trzy informacje do każdej postaci w pionie lub poziomie, krzyczy BINGO. Można stosować zmyłki, czyli wiadomości, które nie pasują do żadnego bohatera. Trzeba jednak uprzedzić o tym uczniów:)

Karta dla ucznia

Karta nauczyciela

LOGICZNE KOŁO

Najpierw przygotuj sobie zwykłą kartkówkę z wariantami (co najmniej trzema) odpowiedzi. Potem przy prawidłowej odpowiedzi wpisz cyfrę kolejnego pytania, np. 4. Prawidłowa odpowiedź ma odsyłać do kolejnego (NIE PO KOLEI) pytania. Identycznie postępujemy przy kolejnych pytaniach i odpowiedziach. Ważne by ostatnia odpowiedź ostatniego nam pozostałego pytania odsyłała do pierwszego pytania. Chodzi o to , by zamknęło nam się koło z odpowiedziami. Przy innych odpowiedziach piszemy przypadkowe cyfry.

ODWRÓCONE TABOO

Zapewne znacie grę Taboo - czyli zakazane słowa. W tradycyjnej grze wypełnione jest górne i dolne pole. Do sprawdzenia znajomości lektury proponuję odwrócone Taboo, czyli karty z nieuzupełnionymi polami. Uczeń otrzymuje karty, w których jest uzupełnione tylko górne lub dolne pole. Zadaniem ucznia jest uzupełnić, czyli w dolnej części zapisać 4 słowa najbardziej charakteryzujące daną postać, które zapewne w tradycyjnej grze byłyby zakazane. Jeśli natomiast otrzymuje kartę z uzupełnionym dolnym polem, musi odgadnąć o kogo chodzi i nazwę postaci zapisać na górze.  Myślę, że takie odwrócone taboo sprawdzi się też wyśmienicie przy powtórkach lektur z klasą ósmą :)

PIKTOGRAMOWA KARTKÓWKA

Zamiast tradycyjnych pytań uczniowie otrzymują kartkę z piktogramami związanymi z lekturą. Ich zadaniem jest udowodnić, że świetnie znają lekturę. Skojarzenia mogą być zupełnie inne niż się spodziewamy i bardzo kreatywne, i trzeba się  z tym pogodzić. Na przykład kiedyś uczeń przy ikonie rękawiczek napisał mi, że kojarzy mu się z miejscem akcji- pustynią, bo w nocy jest zimno. Zaliczyłam. 

Ikony możecie pobrać ze strony thenounproject.

Akcja inspiracja - każdy może być ilustratorem dzięki AI

    Ostatnio zrobiło się głośno o sztucznej inteligencji. Podobno zastąpi malarzy, pisarzy, a za młodzież już pisze wypracowania domowe (dla mnie kolejny dowód na bezsens zadawania tego typu prac do domu). Postanowiłam problem zgłębić. Na Tik Toku wpadłam na profil szhakala, który podpowiada, co i jak należy zrobić, by AI napisało tekst za ciebie. Pod wrzutką o stronie rytr.me pełno pytań od uczniów, który to rodzaj tekstu trzeba wybrać, by napisała się rozprawka czy opowiadanie oraz ogrom podziękowań za wskazanie ,,ułatwiacza". 

    Nie powiem, trochę mnie to przeraziło. Jakie pokolenie się wychowa na AI? Pisać/wysłowić się nie będzie umiało? Pogodzić się, że to znak czasu? Walczyć? Ale czy to nie będzie walka z wiatrakami?

    Postanowiłam wykorzystać sztuczną inteligencję na lekcji do powtórek lektur. Pokazałam uczniom stronę do tworzenia obrazów MALUJ

Wystarczy na białym tle namalować scenę, nawet bardzo nieudolnie, a pod spodem zapisać, najlepiej po angielsku, czego chcemy, a następnie wygenerowć obraz. 

    Później poprosiłam ósmoklasistów o wykonanie ilustracji w domu do wylosowanej lektury przy pomocy AI (poprosiłam też, by nie mówili kolegom/ koleżankom, do czego mają namalować obraz ani go nie pokazywali), a następnie przesłali do mnie. Zrobiłam z tego prezentację. Później wyświetlałam i w zeszytach zapisywali, co to - ich zdaniem - za lektura, co wskazuje, że mają rację. Musieli nawiązać do konkretnego wydarzenia z utworu. 

    Oto prezentacja mojej ósmej KLIK

Nie są to prace idealne, nie wszystkie ilustracje łatwo odgadnąć, bo np. nie pasuje pora roku czy sprzęt wojskowy. Myślę jednak, że zadanie dla uczniów było ciekawe, nieszablonowe i spełniło swoje zadanie - powtórzyliśmy lektury.

Akcja lekcja - literackie porządki

 Lekcja (2x45min.) może być zrealizowana na początku klasy ósmej lub jako powtórka przed egzaminem ósmoklasisty. 

Temat: LED, czyli literacka przebieżka przez rodzaje i gatunki.

Cel: porządkuję wiedzę na temat rodzajów i gatunków literackich

KSU: wymieniam cechy rodzajowe liryki, epiki i dramatu; dopasowuję gatunki literackie do właściwego rodzaju; wskazuję lekturę pasującą do gatunku literackiego

Środki dydaktyczne: domino teoretycznoliterackie, karta pracy - szafa, kartki z wypisanymi cechami rodzajowymi oraz gatunkami literackimi

1. Każdy uczeń wchodząc do sali otrzymuje jakąś cechę rodzajową (Nie powinny się powtarzać, gdy zabraknie nam cech, można użyć nazw gatunków), np. didaskalia, narrator, środki artystyczne, podział na tekst główny i poboczny, pisane wierszem, akcja i fabuła. 

2. W sali w trzech różnych punktach zostawiamy karteczki z napis LIRYKA, EPIKA, DRAMAT. Zadaniem uczniów jest przyporządkować się do danego rodzaju literackiego. W ten sposób dokonamy podziału na grupy, w których w późniejszym czasie będą uczniowie pracować. Sprawdzamy poprawność wykonania zadania - najpierw uczniowie zgromadzeni wokół danego rodzaju, potem głośno każda grupa odczytuje,  przy czym młodzież może zgłaszać veto, jeśli coś zostało przyporządkowane błędnie. 

3.Zapisujemy temat i rozdajemy kartę pracy - szafę. Na jej froncie na samej górze rysujemy żarówkę (uczymy przez skojarzenie LED- to rodzaj żarówki- inspiracja od Marcin Michalik). Na każdych drzwiach szafy (inspiracja - Joanna Klimas) piszemy po kolei Liryka, Epika, Dramat (pierwsze litery zaznaczamy na kolorowo). Następnie każda grupa dyktuje cechy rodzajowe, które zapisujemy na odpowiednich drzwiach.

4. Przewracamy kartę pracy na drugą stronę, która ilustruje wnętrze szafy. Podpisujemy u góry po kolei przy każdej części: gatunki liryczne, gatunki epiczne, gatunki dramatyczne. Każda grupa musi przypomnieć sobie gatunki i podać do niego przykład omawianego na lekcjach utworu. Następnie grupy odczytują wyniki pracy. Jeśli brakuje naszym zdaniem jakiegoś gatunku, najpierw pytamy klasę, dopiero w ostateczności podajemy sami (możemy naprowadzać pytaniami). Warto od razu powtarzać też cechy gatunkowe danego utworu.

5. Rozdajemy domino teoretycznoliterackie LINK . Nie ma jednego rozwiązania. Uczniowie mogą łączyć tak, by stykające się ze sobą kartki zawierały prawdziwą informację, np. sonet - pasuje i słowo ,,liryka", jak i ,,Stepy akermańskie". Możemy ustalić, że wygrywa ta grupa, która ułoży najdłuższy ciąg, wykorzysta jak najwięcej kostek domina.

Domino można zakupić na Złotym nauczycielu.

Akcja inspiracja - sposób na notatkę z frazeologii ze zwierzętami w tle

Kiedy słucham/ czytam wypowiedzi młodzieży, zauważam, że prawie nie ma związków frazeologicznych. Kiedy sama ich używam, mam wrażenie, że mówię do młodych niezrozumiałym dla nich językiem. Przemycam więc frazeologię, gdzie tylko mogę, ale tradycyjne notatki i rysowane karty pracy znudziły mi się i opatrzyły (młodzieży chyba też). Poszperałam, poszukałam i oto co z tego wyszło:

1. Kręcący się kuperek zająca

Potrzebne będą - dwa koła (na jednym rysujesz skrzyżowane w centralnej części dwie linie, które podzielą je na 4 części; na drugim odcinasz 1/4 koła), pinezka, klej, nożyczki, wata, ,,łapy zająca". Na kole podzielonym na 4 części piszesz związki frazeologiczne - u mnie były; zajęcze serce, złapać zająca, spać jak zając pod miedzą, narozrabiać jak pijany zając. Nakładasz na to kółko z wyciętą 1/4 koła i spinasz pinezką (warto od spodu pinezkę rozgnieść, np. młotkiem). Na pinezkę przyklejasz kawałek waty, formując ogonek. Następnie wycięte ,,nogi" przyklejamy do koła. 

Uczniowie samodzielnie wykonują taką notatkę, ja daję im tylko szablon. Potem słowniki, by wyjaśnili frazeologizmy.

Myślę, że pomysł świetnie się sprawdzi przed nadchodzącymi świętami wielkanocnymi.

2. Otwórz paszczę.

\

 

Poszukaj rysunku dowolnego zwierzaka, najlepiej czarno- białego, uczniowie sami go pomalują. Odetnij mu głowę. Odrysuj owal głowy tyle razy, ile zamierzasz wypisać związków frazeologicznych. Na każdym owalu wpisz frazeologizm. Następnie zegnij owale na pół. Sklej je połówkami. Całość wklej do zeszytu. Teraz wystarczy wpisać objaśnienia.
Dzielę się z Wami moim schematem POPIERZ.

3. Pokaż ,,kotku", co masz w środku.

 

Notatka w formie harmonijki, którą można składać i rozkładać. Do zeszytu przyklejamy tylko górną część. W moim przypadku to była głowa lwa.

Tego typu notatek ze zwierzakami możecie poszukać na Pintereście. 

Lwa wykonałam samodzielnie za pomocą Canvy.

 

Akcja inspiracja - problemy z przypadkami

Są takie zagadnienia, których trzeba nauczyć się na pamięć. Do takich zagadnień zaliczam odmianę przez przypadki. Żeby to poszło jak najmniej boleśnie, szukam na nie sposobów. O jednym z nich pisałam TUTAJ.

Z czym uczniowie mają problem? 

Po pierwsze - kolejność przypadków. 

Tu może pomóc hak pamięciowy, czyli zapamiętanie wierszyka, którego pierwsze litery wyrazów naprowadzają na nazwy kolejnych przypadków. Łączę zdanie z obrazkiem, by dodatkowo wzmocnić pamięć wzrokową.

Po drugie - pytania przypadków.

Tu polecam włączyć w służbę języka polskiego pamięć ruchową i zagrać z grupą w ...klasy :) Należy narysować (świetnie sprawdzi się podwórko) lub wykleić taśmą  w sali ,,chopka". W polach zamiast wpisywać cyfry, wpisać nazwy przypadków i ich pytania. Dzieci grają w klasy, skacząc na jednej nodze, przesuwając kamyk/krążek do kolejnego pola i jednocześnie mówiąc nazwę przypadka i pytania. O tym pomyśle po raz pierwszy przeczytałam u Zakręconego belfra, czyli Asi Krzemińskiej.

Po trzecie - odmiana wyrazów.

Proponuję grę mojego autorstwa i w związku z nią zaangażowanie emocji w służbie języka polskiego ;) Bawimy się w grupach. Potrzebne będą: tradycyjne kostki do gry, pionki, plansza do pobrania KLIK .  Zaczynamy od ustawienia pionków na planszy z napisem START. Uczeń rzuca kostką i przesuwa się o tyle pól, ile wypadło oczek. Następnie musi podać wyraz w formie wyznaczonej na planszy. Jeśli zadanie zostało wykonane poprawnie, pozostaje na swoim polu, jeśli powie formę niepoprawną, cofa się na pole START. Gramy do momentu osiągnięcia przez wszystkich METY. Warto przygotować słabszej grupie kartę odpowiedzi i jedną z osób uczynić arbitrem, który nie bierze udziału w rozgrywce.

Akcja inspiracja - sposób na ortografię cz.3

Przed Wami kolejna odsłona ciekawych sposobów na utrwalanie ortografii. 

ORTOGRAFICZNE TABOO

Na potrzeby ortografii nieco zmodyfikowałam grę TABOO. Gramy w grupach od 3-5 osób. Rozdajemy karty. Na górze kartki jest słowo, które uczniowie - przeciwnicy muszą odgadnąć. Uczeń trzymający kartkę podpowiada słowo, ale nie może użyć trzech wyrazów wymienionych poniżej. Osoba, która odgadła wyraz, dostaje punkt. Jeśli powie, jak zapisać, kolejny punkt, a jak poda zasadę, następny. Po odgadnięciu zmieniamy osobę naprowadzającą na słowo, by każda osoba miała możliwość zdobycia punktów. 

Ortograficzne taboo z ó/u można nabyć TU.

Ortograficzne taboo z ch/h można nabyć TU.

CZARNY PIOTRUŚ/MEMORY

Coś dla młodszych klas lub na zajęcia wyrównawcze z naprawdę słabą grupą. Tworzymy klasyczną grę memory, np. z ch - czyli przygotowujemy karty w podwójnej ilości, układamy obrazkami z napisem do dołu i próbujemy znaleźć parę. Dodając jedna kartę, np. z wyrazem z H ( u mnie druh), zyskujecie grę karcianą- Czarny Piotruś, czyli uczniowie rozdają wszystkie karty, a potem biorąc od siebie wzajemnie po jednej karcie, dobierają pary. Przegrywa osoba, która zostaje z ,,Piotrusiem". Karty można później wykorzystać do porozmawiania o zasadach, podzielić karty wg zasad lub ułożyć z wyrazami zdania.

Ortograficzny Piotruś/Memory z CH można nabyć TU.

Ortograficzny Piotruś/Memory z H można nabyć TU.

Ortograficzny Piotruś/Memory z RZ można nabyć TU

Ortograficzny Piotruś/Memory z Ż można nabyć TU

Ortograficzny Piotruś/Memory z U można nabyć TU

Ortograficzny Piotruś/Memory z Ó można nabyć TU

ORTOGRAFICZNY WITRAŻ

Należy pokolorować rysunek wg instrukcji. Takie zadania możecie przygotować samodzielnie, biorąc dowolną kolorowankę i wpisując w nią wyrazy. Ja kilka znalazłam w Zeszytach ćwiczeń Ortograffiti wyd. Operon (swoją drogą jest tam wiele ciekawych ćwiczeń- polecam) oraz w podręcznikach tego wydawnictwa (na co dzień nie uczę z nich).

NIEDOKOŃCZONY KOD QR

Zadaniem uczniów jest dokończyć kod wg instrukcji nauczyciela. Jeśli zrobią to poprawnie i bardzo dokładnie, bez problemu odczytają wiadomość ukrytą po QR kodem za pomocą aplikacji, która musi być zainstalowana w telefonie. Obok niedokończonego QR kodu umieszczam w ciągu wyrazy przy cyfrze, które uczniowie muszą uzupełnić odpowiednią głoską. PREZENT ode mnie :)

Jak wykonać taki kod? Skorzystaj z instrukcji Marty Borkiewicz- Florkowskiej z grupy Superbelfrzy LINK 

LUSTRZANE DYKTANDO 

Zastanawialiście się kiedyś, jak zainteresować ósmoklasistów ortografią? Ja często i zdaje się znalazłam sposób. Polecam dyktando lustrzane, czyli tekst czytany jest od dołu do góry i z prawej strony na lewo. Można dla ułatwienia wykorzystać lusterko. A jak do tego dodacie nietuzinkowy tekst, np. dyktanda Lema - sukces murowany :)

Takie dyktando przygotujecie bez trudu w GENERATORZE 

Akcja inspiracja - sposób na ortografię cz. 2

Oto 5 sposobów na zapamiętanie wyrazów z trudnością ortograficzną:

1) PODWÓJNE (czyli ortograficzny odpowiednik dooble)

Należy przygotować zestaw kart (kół w moim przypadku) z wyrazami z ćwiczoną trudnością ortograficzną. Wyrazy powinny się co jakiś czas powtarzać. Najlepiej gra sprawdza się w grupie do 5 osób. Każdy z uczestników otrzymuje taką samą liczbę kart. Zadaniem jest jak najszybsze pozbawienie się swojego zestawu poprzez wypatrzenie dwóch identycznych wyrazów na karcie, która leży na stole i na jednej ze swych kart. Wygrywa osoba, która pozbędzie się wszystkich. Gra jest szybka, więc można rozegrać kilka rund.

Można zakupić:

Podwójnie z ż i rz

Podwójnie z ch i h

Podwójnie z ą i ę

2) ORTOGRAFITTI (czyli ortograficzne rysowanki)

Wariant 1 Każdy z nas ma wyraz/y, które trudno mu zapamiętać, mimo usilnych prób. Warto pobawić się z dzieciakami w grafficiarzy i poprosić o zapisanie trudnego wyrazu ozdobnym pismem na całej stronie w zeszycie. Prace tego typu możecie podpatrzyć u Wioletty Rafałowicz. KLIK

Wariant 2  Uczeń tworzymy rysunek trudnego wyrazu z literą sprawiającą trudność. Przykłady poniżej pochodzą z książki ,,Ortografia obrazkowa" Joanny Glasman.

PIÓRO                                                              HYDRANT

autor: Monika Puszek

3) ORTOWIERSZYKI (czyli ortograficzna pamięć)

Pamiętam do dziś powyższy wiersz ortograficzny (i inne) Witolda Gawdzika, których nasza polonistka kazała się mi uczyć na pamięć, bo miałam ogromne problemy z ortografią. Rzeczywiście mi pomogły. Wyrazy, które się w nich znajdowały, zapamiętałam na zawsze.  

Gdzie znaleźć ortowiersze? Na przykład: 

- W. Gawdzik ,,Ortografia na wesoło i na serio",

- T. Elbanowski ,,Ortografia w wierszykach" (3 książki),

- B. Dyl ,, Jak przez wiersze ortografia szybko nam do głowy trafia", 

- wiersze Małgorzaty Strzałkowskiej.

4) BINGO (czyli wzmacniamy ortograficzną czujność)

O tym pomyśle przeczytałam u Słonik Gabinet Terapii Dysleksji.

Każdy uczestnik gry otrzymuje 24 kartoniki. Z nich wybiera 9 i układa w trzech rzędach po trzy wyrazy. Nauczyciel odczytuje pozostałe wyrazy widoczne na kartonikach. Jeśli uczestnik gry znajdzie odczytany wyraz w swoim stosiku, mówi, jak ten wyraz napisać i odwraca kartonik na drugą stronę. Gdy odwrócone kartoniki utworzą linię prostą pionową lub prostą poziomą, gracz krzyczy „BINGO”! Ta osoba wygrywa grę. 

5) SUDOKU (czyli logika w służbie ortografii)

Zasada pracy z sudoku ortograficznym jest takie samo jak w tradycyjnym. Należy tak uzupełnić kratki, by w żadnym pionie i poziomie wyraz się nie powtórzył. 

Ode mnie do pobrania dostajecie SUDOKU z RZ.

W jego stworzeniu pomógł mi generator SUDOKU na www.edu-games.org 

Jak w nim tworzyć? Na pewno pomocny będzie filmik Agnieszki Pietnoczki  z Edukacji na tik toc FILM  

Warto zajrzeć do trzech moich starszych wpisów, w których też poruszam tematykę ortografii

PIERWSZY

DRUGI

TRZECI

Akcja inspiracja - kreator napisów

 Pewnie nieraz tworzyliście gazetki do klasy. Dla mnie wieczną zmorą było tworzenie napisów. Bawiłam się Wordem, powiększałam litery, drukowałam, wycinałam. I bardzo dużo zabierało mi to czasu. Dziś chciałabym Wam przedstawić darmowe (!) generatory napisów, które tworzą proporczyki (girlandy) z literami. Piękne i szybkie wykonanie :)

GENERATOR 1 W  języku angielskim, ale bardzo intuicyjny w obsłudze. Nie trzeba się logować. LINK By sobie ułatwić tworzenie w nim można włączyć tłumaczenie strony. Do wyboru około 50 czcionek, 60 rodzajów kolorów tekstu, 7 rodzajów proporczyka. 

W tym samym  generatorze można utworzyć różnokolorowe litery, już nie w postaci proporczyka LINK

GENERATOR 2 Na dole strony, która Wam się wyświetli po kliknięciu w słowo EduZabawy , jest film instruktażowy, jak wykonać napis w generatorze. Nie ma tu wyboru czcionki, ale  możecie użyć wielkich (użyj klawisza Caps Lock) lub małych liter, ale za to duży wybór  tła, w tym tematycznych, np. patriotyczne, religijne, z okazji różnych świąt/ dni m.in. Dzień Kobiet, Dzień Dziecka.

Można też stworzyć w CANVIE. Wystarczy na stronie głównej wpisać w wyszukiwarkę słowo GIRLANDA, a pokaże się Wam wiele szablonów (dostępne tylko w wersji edu), które możecie dopasować do swoich potrzeb.

Do pobrania girlanda z napisem: Wisława Szymborska .

Świetnie sprawdzi się na gazetce poświęconej patronce roku 2023 :)