środa, 19 kwietnia 2023

Akcja lekcja - literackie porządki

 Lekcja (2x45min.) może być zrealizowana na początku klasy ósmej lub jako powtórka przed egzaminem ósmoklasisty. 

Temat: LED, czyli literacka przebieżka przez rodzaje i gatunki.

Cel: porządkuję wiedzę na temat rodzajów i gatunków literackich

KSU: wymieniam cechy rodzajowe liryki, epiki i dramatu; dopasowuję gatunki literackie do właściwego rodzaju; wskazuję lekturę pasującą do gatunku literackiego

Środki dydaktyczne: domino teoretycznoliterackie, karta pracy - szafa, kartki z wypisanymi cechami rodzajowymi oraz gatunkami literackimi

1. Każdy uczeń wchodząc do sali otrzymuje jakąś cechę rodzajową (Nie powinny się powtarzać, gdy zabraknie nam cech, można użyć nazw gatunków), np. didaskalia, narrator, środki artystyczne, podział na tekst główny i poboczny, pisane wierszem, akcja i fabuła. 

2. W sali w trzech różnych punktach zostawiamy karteczki z napis LIRYKA, EPIKA, DRAMAT. Zadaniem uczniów jest przyporządkować się do danego rodzaju literackiego. W ten sposób dokonamy podziału na grupy, w których w późniejszym czasie będą uczniowie pracować. Sprawdzamy poprawność wykonania zadania - najpierw uczniowie zgromadzeni wokół danego rodzaju, potem głośno każda grupa odczytuje,  przy czym młodzież może zgłaszać veto, jeśli coś zostało przyporządkowane błędnie. 

3.Zapisujemy temat i rozdajemy kartę pracy - szafę. Na jej froncie na samej górze rysujemy żarówkę (uczymy przez skojarzenie LED- to rodzaj żarówki- inspiracja od Marcin Michalik). Na każdych drzwiach szafy (inspiracja - Joanna Klimas) piszemy po kolei Liryka, Epika, Dramat (pierwsze litery zaznaczamy na kolorowo). Następnie każda grupa dyktuje cechy rodzajowe, które zapisujemy na odpowiednich drzwiach.

4. Przewracamy kartę pracy na drugą stronę, która ilustruje wnętrze szafy. Podpisujemy u góry po kolei przy każdej części: gatunki liryczne, gatunki epiczne, gatunki dramatyczne. Każda grupa musi przypomnieć sobie gatunki i podać do niego przykład omawianego na lekcjach utworu. Następnie grupy odczytują wyniki pracy. Jeśli brakuje naszym zdaniem jakiegoś gatunku, najpierw pytamy klasę, dopiero w ostateczności podajemy sami (możemy naprowadzać pytaniami). Warto od razu powtarzać też cechy gatunkowe danego utworu.

5. Rozdajemy domino teoretycznoliterackie LINK . Nie ma jednego rozwiązania. Uczniowie mogą łączyć tak, by stykające się ze sobą kartki zawierały prawdziwą informację, np. sonet - pasuje i słowo ,,liryka", jak i ,,Stepy akermańskie". Możemy ustalić, że wygrywa ta grupa, która ułoży najdłuższy ciąg, wykorzysta jak najwięcej kostek domina.

Domino można zakupić na Złotym nauczycielu.




poniedziałek, 3 kwietnia 2023

Akcja inspiracja - sposób na notatkę z frazeologii ze zwierzętami w tle

Kiedy słucham/ czytam wypowiedzi młodzieży, zauważam, że prawie nie ma związków frazeologicznych. Kiedy sama ich używam, mam wrażenie, że mówię do młodych niezrozumiałym dla nich językiem. Przemycam więc frazeologię, gdzie tylko mogę, ale tradycyjne notatki i rysowane karty pracy znudziły mi się i opatrzyły (młodzieży chyba też). Poszperałam, poszukałam i oto co z tego wyszło:
1. Kręcący się kuperek zająca

Potrzebne będą - dwa koła (na jednym rysujesz skrzyżowane w centralnej części dwie linie, które podzielą je na 4 części; na drugim odcinasz 1/4 koła), pinezka, klej, nożyczki, wata, ,,łapy zająca". Na kole podzielonym na 4 części piszesz związki frazeologiczne - u mnie były; zajęcze serce, złapać zająca, spać jak zając pod miedzą, narozrabiać jak pijany zając. Nakładasz na to kółko z wyciętą 1/4 koła i spinasz pinezką (warto od spodu pinezkę rozgnieść, np. młotkiem). Na pinezkę przyklejasz kawałek waty, formując ogonek. Następnie wycięte ,,nogi" przyklejamy do koła. 

Uczniowie samodzielnie wykonują taką notatkę, ja daję im tylko szablon. Potem słowniki, by wyjaśnili frazeologizmy.

Myślę, że pomysł świetnie się sprawdzi przed nadchodzącymi świętami wielkanocnymi.

2. Otwórz paszczę.

\
 

Poszukaj rysunku dowolnego zwierzaka, najlepiej czarno- białego, uczniowie sami go pomalują. Odetnij mu głowę. Odrysuj owal głowy tyle razy, ile zamierzasz wypisać związków frazeologicznych. Na każdym owalu wpisz frazeologizm. Następnie zegnij owale na pół. Sklej je połówkami. Całość wklej do zeszytu. Teraz wystarczy wpisać objaśnienia.
Dzielę się z Wami moim schematem POPIERZ.
3. Pokaż ,,kotku", co masz w środku.
 

Notatka w formie harmonijki, którą można składać i rozkładać. Do zeszytu przyklejamy tylko górną część. W moim przypadku to była głowa lwa.
Tego typu notatek ze zwierzakami możecie poszukać na Pintereście. 
Lwa wykonałam samodzielnie za pomocą Canvy.